AdBlock kullandığınızı tespit ettik.

Bu sitenin devam edebilmesi için lütfen devre dışı bırakın.

Ailede Eğitimin Önemi Nedir?

haberci

Yeni Üye
Katılım
4 Şubat 2025
Mesajlar
51.379
Tepkime puanı
1
Puan
1
Ailede Eğitim,
Ailede Eğitimin Önemi,
Aile sosyolojisi,
Ailede Eğitimin Önemi Nedir?
AİLE KURUMUNDA EĞİTİMİN ÖNEMİ
AİLEDE EĞİTİM
1 Anne ve Babanın Davranışları:
İnsan ilişkileri içinde en uzun ömürlü ve kayda değer etkileri olanı, şüphesiz ki annebaba ile çocukları arasında olan ilişkilerdir üstelik çocuğun yetişmesinden başarı ya da başarısızlıklarından sadece veya yüzde yüz annebabayı sorumlu yakalamak dürüst değildir Çünkü çocuk yalnızca anne ve babasının aile eğitiminin etkisi altında kalmış olsaydı, bir ailedeki tüm çocukların çoğu özellikleri yönünden birbirlerinin aynı olmaları gerekirdi Her çocuk ailenin parçasıdır Fakat çocuğun yetişmesi ve gelişmesinde okulun ve en geniş anlamda toplumunda sorumlulukları da katkılardan biridir Kendimce, annebabaları göre fiilen sevilip sayıldıklarına inana çocuklar davranışlarında daha bağımsız ve kendilerine daha fazla güvenen halk durumuna gelmektedirler Çocuğun kişiliği önce ve esaslı olarak annebabası arasında biçimlenmeye ve renk almaya başlar Oysa bir çocuğun aile çevresinde kazandığı fena alışkanlıkları başkalaştırmak, basit bir meslek değildir Atalarımız, ilk önce birincil yıllardaki etkilerin önemini açıkça belirtmek için Ağaç yaşken eğilirdemişlerdir Yapılan incelemelerde gösterdiği gibi hayatında annebabasının her yaşta kişiliği üstünde etkisi olmaktadır Eğer bu etkiyi derecelendirmek, siklet ve tartma bakımından bir takım dönemlere karışıklığa itmek gerekirse bilhassa doğumdan 5 yada 6 Yaşın ardına kadar insan hayatındaki önemi fazla büyüktür
Bunun nedenleri;
a Bir çocuğun annebabası ile bir arada olma süresi ve bu dönemde, hayatının öteki dönemleri ile kıyaslanamayacak dek uzundur
b Kimi annebabalar, özellikle bu yaşlardaki çocuklar için daha yaşı küçüktür, nasılsa bir şeyler anlamazdiye düşünebilirler
Bu türlü düşünceler annebabaların çocuklarına karşısında davranışlarında, birbirlerine olan ilişkilerinde daha az alıngan, daha eksik özenli olmalarına niçin olmakta ve ruh sağlığının bozulmuş, uyumsuz bir duruma gelmiş insanların çoğunun hayat hikayelerinin dinlenince bu gibilerinin ruh sağlıklarının bozulmasını karşılayan nedenlerin köklerinin bu yaşlara değin gelip dayandığı görülmektedir Bu genel niteliklerden bahsettikten sonra hangi davranışların çocukların üzerinde etkili olduğundan bahsedebiliriz:
I AnneBabaların Sorumlulukları: Her annebabayı bekleyen sorumluluklar vardır Çocuğun yaşı ilerledikçe annebabasının taşıyacağı sorumluluklar azalır Bir kısmı uzar Kimilerine tarafından annebabaların en kayda değer sorumlulukları: çocuğun yemek, içmek, giyim, kuşam vb gibi temel ihtiyaçlarını gidermektir Fakat annebabaların sorumlulukları bunları aşan fazla daha geniş, daha başka konuları kapsamaktadır Çocukların bir takım temel ihtiyaçları vardır fakat, bunların dinç ve dengelenmiş olarak giderilmesindeki sorumlulukların kayda değer bir kısmı annebabaları ilgilendirir Özellikle büyüme ve gelişmenin fazla hızlı olduğu mektep öncesi çağında ve daha sonraları çocuğun yemesiyle, giyimi, kuşamıyla, uykusu, dinlenmesi ve oyunuyla ilgilenmesi gereken annebaba, fazla minik yaşlardan başlayarak mesela cinsel eğitimiyle de ilgilenmek zorundadır öte taraftan çocukların ruhsal ve toplumsal nitelikleri esas ihtiyaçlarının (güven, galibiyet elde etme, sevgi, beğenilme, birlikte yaşama) giderilmesinde de annebabalara düşen kayda değer görevler vardır Suçluların, alkoliklerin, hayatına son verenlerin, ruh hastalarının, fena yola sapmış şahısların hayat öykülerini gözden geçirdiğimizde, bu insanların bu duruma gelmelerinde annebabalarının payının büyük olduğu görülmektedir
Çocuk yetiştirmede anneye ve babaya düşen ödev ve sorumluluklar ayrıdır Günün yorucu iş hayatından eve yorgun argın dönen ve bu yüzden de kendini haklı bulan babaların yaşayışları hemen hemen aynıdır Yemekten sonradan günlük gazete ve dergileri kontrol etmek sonra da yatıp uyumak anneler ve çocuklar göre babalarının kendileriyle yeteri dek ilgilendirmedikleri düşüncesine kapılmasına sebep olur Babalarından bir takım davranışlar beklerler Örneğin; konut işlerinde hanımlarına takviye etmeleri, çocuklara bakmaları gibi Bir erkeğin baba olarak aile bireylerine aleyhinde yerine getirmekle gerekli olduğu bazı davranışlar vardır fakat, durum ne olursa olsun ne kadar yorgun ve meşgul olursa olsun unutulmaması gereken davranışlardır bunlar Bu davranışlar nelerdir?
a Aile bireylerinin gereksinim duyduğu alaka ve sevgiyi vermede, bir baba olarak bazı görev ve sorumlulukları olduğunu unutmak
b Çocukların babaları tarafından okşanmak, sevilmek istediklerini unutmamak
c Çocuklar okulda yada sokakta yaptıklarını, başarılarını babalarına açıklama yapmak isterler; onları anlayışla karşılamak
Bunları gerçekleştiren babalar keza kendileri dinlenmiş olurlar, ayrıca de bu davranışlarıyla çocuklarının gözünde büyür aranan bir baba durumuna gelirler Yan bu vesileyle annelerin de bu konuda üzerlerine düşen bir görevi vardır Para galip gelmek, ailesini geçindirmek sebebiyle geç saate dek çalışıp eve bezginlik argın gelen babaların içinde bulunduğu durumu çocuklarına anlatmak, bu nedenle çocuklarının babalarına karşı daha halden anlayan davranmalarına yardım etmek Babalarının durumunu yakından bilen çocuklarda babasıyla olan ilişkilerinde isteklerinde ölçülü olurlar Bu Nedenle çocuklarda babalarına karşı hatalı birtakım duygu ve düşüncelerin yerleşmesi de önlenmiş olur Çocuk bakımı ve eğitimi görevini, sorumluluğunu bir yüke benzetirsek bu siklet karıkoca kadar birlikte taşındığı zaman ağırlığı o kadar hissedilmez Eğer yükün taşınması yalnız bir kişinin omuzlarına bırakılırsa, ağırlığı işte o zaman o kişiyi ezer, yorar, bunaltır Annenin ailedeki yerine, atama ve sorumluluklarına gelince; Yuvayı yapan dişi kuşturSözünden anlaşıldığı üzere anneyi bir evin direği, koordinatörü ve rehberi olarak görürüz Aile içinde herkesin hakkını gözetmede, herkesin yeri ve değerini saptamada denge sağlamaya çalışan bir birey Para kazanma konusunda ise çocuklar başlıca babalarının çalışmalarını sıradan karşılarlar ama annelerinin zorunlulukla da olsa çalışmalarını istemezler Bu yüzdendir oysa bir anne çalışamaya karar vermeden önce çocuklarının yaşları, ruhsal durumlarını dikkate almalı ve neden çalışması gerektiğini anlayacakları dilde onlara anlatmalıdır
II Sevgi, saygı ve uysallık: İnsan hayatında çok yüce ve fazla anlamlı bir yeri ve değeri olan bu duygular insanda doğuştan mevcut değildir Ademoğlu bu duyguları doğduktan sonradan yaşayarak, görerek öğrenir ve o da bu duyguları başkasına göstermeye, uygulamaya başlar Herhangi bir ihtiyacını karşılamak amacıyla yavrusunu kucağına bölge, bağrına basan bir anne, bu davranışlarıyla sevilmenin, sevmenin birincil derslerini vermektedir Sevilmeyi böylece öğrenmeye ve ağır ağır alışmaya başlayan çocuk kısa bir süre sonra da bir besin maddesi gibi sevmeyi sevilmeyi bekler Diğer bir deyişle sevgi bu nedenle temel bir ihtiyaç durumuna gelir çocuk için İşte bu noktadan sonra bilhassa annelerin, bundan böyle çok itinalı olmaları gerekmektedir Bir annenin çocuğuna gösterdiği sevginin ölçüsünde hatalı bir istikamete yönelmesi ayrıca ileride çocuğuyla olan ilişkilerinde içinden çıkılmaz bir duruma sokabilir, Keza de eksik sonra belirteceğim nedenler yüzünden çocuğun kişiliğinin etkilenmesine yol açabilir Hayatın ilk yıllarında çocuk, annesinin aralıksız bakımına muhtaçtır bu yüzden annesi ile çocuk aralarında çok yakın bir bağlılık başlar İşte bütün bu sırada annenin çocuğuna göstereceği ilgi, sevgi ve koruma gibi davranışların ölçüsünde bir kuralsızlık, bir dengesizlik gelişebilir Örneğin bir bitkinin gelişip büyümesinde suya, havaya, güneşe ve gübreye gereklilik vardır Bu ihtiyaçları oysa belli ölçüler içinde alabilen ot gibi yaşama sağlıklı olarak büyüyebilirler Gelişimi esnasında ihtiyaçtan pozitif verilen su, bir fidanın çürümesine neden olabilir, susuzluk ise kurutabilir fidanı Sevgi ve sevecenliğinde insan hayatında buna benzer etkisi vardır Dengesi yada ölçüsü bozuk bir sevgi ve uysallık duygusu, hangi yönde gelişirse gelişsin çocuğun eğitimi üstünde tekrar tekrar kötü ve negatif etkiler yapar Bu duyguların sunuluşunda, doyuruluşunda azlık yada çokluk bakınız çocuğun kişiliği üzerinde nasıl etkilerde bulunur
a Aşırı Sevgi: Örneğin önce, aşırı derecede sevilerek yetiştirilmekte olan bir çocuğu ele alalım Annebabası kadar tekrar tekrar okşanmaya el üstünde tutulmaya her isteği yerine getirilmeye övülmeye alıştırılmış olan çocukla, annebabası arasında son derece yakın bir bağlılık meydana gelir Bu bağlılık önce çocuğun gelişmesini ve olgunlaşmasını önler ve geciktirir Yaşının ilerlemesine rağmen, çocuğun çocuk kalmasına niçin olur Bunun yanı sıra, çocuk aynı sevgiyi diğer insanlardan bekler Bunu bulamayınca da büyük hayal kırıklığına uğrar İnsanların onu sevmediği, ona bedel vermediği gibi hatalı düşüncelere kapılabilir Bunun sonucu olarak çevresindeki insanlara düşman kesilir yada insanlara karşı düşmanca duygular besler Annesi babası kadar fazla derecede sevilen çocukların gereksiz yere çoğu kez öpüldüğü, okşandığı, ara sıra da annebabasının yatağına yatırıldığı görülmektedir Bu türlü davranışlar çocuğun cinsel hayatı üzerinde çok negatif etkilerde bulunur Böyle yetiştirilen çocuklar ekseriyet yıllarında bile bu bağlılığın etkisinden kendilerini basit basit kurtaramazlar Cinsel hayatlarında bu yüzden oluşan bazı durumlar, sapıklık ya da anormallikler ömürleri boyunca bu gibileri huzursuz ve uyumsuz yapar Acaba hangi çocukların fazla derecede sevilmesi veya korunması ihtimali vardır Yapılan incelemelere tarafından annebabaları göre aşırı derecede sevilmeleri yada korunmaları ihtimali bulunana çocuklar şunlardır: Tek çocuklar, ailenin en ufak çocukları, annebabanın ihtiyarlık çağlarında dünyaya getirdikleri çocuklar, fazla güzel çocuklar, uzun yıllar bekleyişlerden daha sonra dünyaya gelen çocuklar Bir evin bir kız yada bir oğlu olan çocuklar, nineler ve dedeler kadar özel bir sevgiyle sevilen çocuklarvb Freud'a kadar; çocukları fazla derecede hoşlanmak, korumak gibi davranışlar, nevrotik belli başlıbabalarda (yani acelecilik, kuruntulu, kuşkulu) daha fazla görülmektedir Bir kısmını sıraladığımız bu ve yarı nedenleri bilen asılbabalar böyle durumlarda birazcık uyanık ve tedbirli olurlarsa çocuklarını gelecekte beklediğini söylediğimiz hayal kırıklıklarından ve tehlikelerden korumuş olurlar
b Sevgi Azlığı: Derhal birazda konunun öbür yüzüne bakalım:Yani sevgi yokluğu sevgi azlığı konusu Hiçbir annebaba kendisine duygusuz denmesini istemez Ne var ki, zaman zaman elde olmayan nedenler yüzünden de çocuklarımıza böyle davrandığımız, çok katı, fazla sert çıkışlar yaptığımızda bir gerçektir Çocuklarımızın beğenmediğimiz davranışları karşı, sert çıkışlar yaparız bağırıp çağırırız Bundan Böyle sen bizim çocuğumuz değilsin, sevmiyoruz senigibi bir bakıma doğru olmayan çıkışlardır bunlar Ancak bir çocuk için cezaların en büyüğü onun gözünde koskocoman manâ ve bedel içeren annesinin ya da babasının sevgisini yitirmektir Bu gibi davranışlara sıkça başvuran annebabaların çocuklarında büyük bir güvensizlik duygusu, çekingenlik ve dehşet durumu görülür Yalnız kendine değil, annebabasına karşısında olan güveni de azalır çocuğun Fena, beğenilmeyen davranışlar karşısında çocuğa gelişi hoş söylenmiş olan, Bundan Böyle seni sevmiyorumgibi sözleri çocuk ciddiye alır Çocuk fazla yıkıcı ve derin izler bırakan etkileri olur bu gibi sözlerin Oysa cümbür cemaat bilir oysa; sevilmeyen, beğenilmeyen çocuğun kendisi yok davranışlarıdır Ne var ama, çocuk aradaki farkı anlayamaz, kavrayamaz Gelişi güzel söylenmiş sözler veya bu konudaki kusurlu davranışlar çocukta; Bundan Böyle annem babam beni sevmiyorlargibi boşboğaz bazı duygu ve düşüncelerin gelişmesine yol açabilir Yalnızca kötü davranışları üstünde durulduğunu, azarlandığını, sevilmediğini; iyi davranışlarına ise hiç ilgi gösterilmediğini gören çocuklarda yanlış birtakım kanılar da doğabilir Bu gibi çocuklar büyüklerine karşısında küskünlük duyarlar, içlerine dönerler, kendilerine karşısında güvenleri azalır Kabahat işleyenlerin, ruh sağlığı önemli olarak bozulmuş kimselerin, ahenksiz davranışlar gösteren kimselerin çoğunluğunu özellikle annebaba sevgisinden yoksun olarak yetişmiş ırk oluşturmaktadır Annebabanın dışarıya çalışması sonucunda düşüncesiz ve sahipsiz kalan çocukların akrabandan sevilmeyen birine eş çocukların bazen sakat, özürlü, sakat, zekaca geri, çirkin yada istenmeden dünyaya gelen çocukların sevilmemeleri ihtimali fazla kuvvetlidir sırası gelmişken, zekaca düşük düzeyde olan kimi ailelerin zekaca üstün durumda olan çocukları sevmedikleri de görülebilir Annenin bilhassa çok minik yaşlarda çocuğuna göstereceği yakın olma ve sevginin derecesi çok önemlidir Eğer bu sevgi ve ilgi şehvetli yönden doyurucu nitelikteyse çocuğunda diğer insanlara aleyhinde aşağı yukarı aynı tepkide bulunması ihtimali çoktur Eğer çocuk ailesinden bu duyguları yeterince almamışsa, bir insan için çok manâlı olan bu esas ihtiyaçları dek giderilmemişse, çocuğun ileride insanları sevmeyen onlardan uzak duran soğuk bir duruma gelmesi beklenebilir Sevginin birey hayatındaki yerini ve önemini açıklarken hürmet kavramının da bu duygunun içinde bulunduğunu kabul etmek gerekmektedir Öteden beri süregelen yanlış anlayışa göre saygı yalnızca yaş ve makam yönünde bizden daha üst durumda olanlara gösterilmesi gereken bir duygu bir tavır biçimidir Ancak saygı: küçük, büyük farkı gözetmeksizin; karşımızdaki ne ve kim olursa olsun, onun her şeyden önce asgari bizim gibi ve bizim dek bir insan olduğunu kabul ederek herkese vermemiz gereken bir değerin belirtisidir Çocuklarımızı adam yerine koymak onlara aslında insan gibi yararlanmak, onların görüntü ve düşüncelerine siklet vermek, layık saptamak… İşte bütün bu davranışların toplamı, çocuklarımıza duyduğumuz saygının ölçüsünü ortaya koyar Bu anlayışa göre, bu hava içinde yetişen çocuklarda aynı davranışları başkalarına belirten kimseler durumuna kazanç
III Anne ve babaların Disiplin Anlayışı:
Disiplin: Bir çocuğun kendi özlem ve ihtiyaçlarıyla, çevresinden gelen istekleri bağdaştırmasına yardımcı olmak için tasarlanmış bir etki biçimidir Ama bu konu kimine tarafından çocuğa nasıl davranması gerektiğini öğretmekKimine tarafından çocuğu cezalandırmakkimine göreyse çocuğa itaat etmesini öğretmektirDemektir Disiplin konusunda başlıca üç gösterme vardır Bunlardan birincisi, çocuğun yaklaşık olarak her davranışını yasaklayan, engelleyen, katı, sert ve serbest tanımayan otoriter disiplin anlayışı, ikincisi ise bu anlayışa ayrıntılarıyla aksi ve çocuğun hemen hemen her davranışına göz yuman fazla bağımsızlık tanıyan toleranslı disiplin yolu Üçüncüsü ise bu iki görüşün karışımı olan çocuğun gelişim ve çoğalma dönemlerinin özelliklerini göz önünde bulundururlar ara sıra davranışların hoşgörüyle karşılanması gerektiğin kabul eden demokratik disiplin yoludur Eğitimciler bu disiplin anlayışı için (en hoş fakat uygulanması da o derece güç bir yol) demektedirler Derhal söylemeliyim fakat fazla baskı yasaklamalar ve engellemelere dayanan disiplin anlayışı, bunun ayrıntılarıyla tersi aşırı özgülüğe sınırsız serbest ve hoşgörüye dayanan disiplin anlayışı, çocuğun eğitimi ve kişiliği ve eğitimi üzerendi aynı olumsuz etkilerde bulunmaktadır Bu alıcı disiplin anlayışlarına tarafından yetiştirilen çocuklar başı dönen korkak, çekingen, ne yapacağını bilemeyen cılız kişilikli kimseler durumuna gelmektedir Çocuğun bir şey yapması, yada yapmaması istenirken ona daima nedeni anlatılmalı, açıklanmalıdır Çocuğun eğitiminden sorumluluk sahibi kimseler aralarında disiplin anlayışı yönünden birbirinden ayrı görüşlerin bulunması da çocuğu şaşırtır Böylece davranışlar vardır oysa bunlar, bu davranışları değerlendirenin görüşüne göre değişir Birine göre normal ve içten farzedilen bir davranışın öbürüne kadar anormal sayılması birinin hoşgördüğü bir davranışı öbürünün yasaklaması beğenmemesi gibi durumlar çocuğu şaşkına çevirir Anne babanın dengesiz davranışlarının da disiplin üzerinde çok derin olumsuz etkileri vardır Çocuğu bir dakika önce öper, sever yada başının üzerine çıkarırken, bir dakika sonradan yaptığı bir kusurlu tavır yüzünden azarlamak, cezalandırmak… Kızılması gereken bir tutum aleyhinde köpürmek, haykırmak çağırmak, kızılacak bir davranışı ise kusura bakmamak affetmek… Bu gibi dengesiz davranışlar da çocuğu şaşırtır Anne babasına karşısında olan saygının azalmasına, güvenin yok olmasına niçin olabilir Disiplin konusunda son olarak diyebiliriz oysa çocuğa her zaman baştan, kendi kendini kontrol altına alabilme gücünü ve alışkanlığını vermeye, kazandırmaya çalışmalıyız Davranışlarını bir başkasını memnun etmek bir başkasının gözüne girmek yada birinden korktuğu, çekindiği için yok, doğruluğuna, öyle yapılması gerektiğine inandığı için koymak Bu alışkanlığı kazanmış bir kişi daima ve baştan benzer biçimde davranır Böyle bir insan, davranışlarını ayarlarken daima önce kendisini düşünür Kendi kendine hesap vererek davranışlarını buna kadar bir yön ve biçim vermeye çalışır
a Aşırı zorlama ve disiplin anlayışı: Fazla baskı ve sıkı disiplinin çocuğun kişiliğini hiçe sayan bir tavır biçimidir Böyle yetişen çocuklarda genelde iki tepki görülür Bunlardan biri: çocuğun sinmesi içine kapanması, sakin ve laf dinler görünmesi ötekisi ise açıkça direnmek her türlü otoriteye baş uyandırmak kimi çocuklarda da her iki davranışa da rastlayabiliriz Yapılan incelemeler göre fazla baskı ve sert disiplin altında yetiştirilen çocuklarda şu davranışlar görülmektedir: 1 Anne babalarından nefret etmek 2 İnsanlarla iyi geçinememek, saldırgan ve geçimsiz kimseler durumuna gelmek 3 Sinirlerine egemen olmakta güçlük çekmek, alıngan ve ivedi parlayabilen bir kişiliğe sahip edinmek 4 Ne kendilerine ne başkalarına güvenememek 5 Her türlü otoriteden nefret etmek 6 bazı düşüncesiz korku ve kaygıları almak 7 Arkadaşları edinmekte güçlük çekmek
b Aşırı serbestlik ve gevşeklik: Çocukların çok sıkı bir disiplin aşağı geçmiş kimi anne ve babalar (biz çektik, çocuklarımız çekmesin) diyerek, çocuklarının davranışlarında adamakıllı serbest bırakırlar öte taraftan kimi annebabalarda çok meşgul oldukları, çocuklarına ayıracakları vakit bulamadıkları için çocuk kendiliğinde denetimsiz ve hür kalır Sınırsız bir özgürlük içinde yetişen bu çocuklara neyin iyi, neyin fena, neyi yapabilecekleri, neyi yapmanın kendilerini baskı duruma sokabileceği gibi hususlar öğretilmediği için onlar da her akıllarına geleni yapmakta hiç bir sakınca görmezler Alt bu yüzden de zaman zaman güç ve güvenli olmayan durumlara düşebilirler En basit anlamda bir baskıya da müdahale böyle yetişen çocukları çok rahatsız eder Anında tepkide bulunmalarına niçin olur Başkalarının hakkına saygı ve iş birliği gibi davranışları öğrenmedikleri için yalnız kendilerini düşünen, egoist davranışları yüzünden sevilmeyen, istenmeyen ırk durumuna gelirler
c Canice ve ödülün etkileri: Çocuklara; fena ve istenmeyen davranışları yeniden her yerde etmemeleri için canice, iyi ve hayranlık uyandıran davranışları desteklemek, gayrete getirmek için de ödül verilir Suç Oluşturan ve ödülün bir işe yaraması etkili olabilmesi için çok özenli kullanılması gerekir Somurtkan halde hiç bir işe yaramadığı gibi, ters etkileri de olur Çocuğa cinayet verilmeden önce, cezalandırmayı düşündüğümüz davranışın nedeni araştırılmalıdır Kimi çocuklar bilmedikleri için bilgisizlikleri yüzünden kötü yada gözden düşmüş bir davranışta bulunurlar ve kendilerine bu yüzden bağırıldığı kızıldığı ve canice verilmek istendiği süre şaşırırlar O vakit anlarlar fena bir şey yaptıklarını İşte böyle bir çocuğu cezalandırmak büyük bir adaletsizlik olur Bu gibi çocukları cezalandırmak yerine neden kusurlu kabahatli bir duruma düşmüş olduklarını açık açık açıklamak ve bu nedenle bu davranışın tekrarını önlemeye amaçlamak daha etkili bir yoldur Cezanın etkin olabilmesi için çocuğun, neden cezalandırılması gerektiğini dobra dobra bilmesi gerekir öte taraftan çocuğun davranışlarıyla bahşedilen canice arasındaki ilişki çocuk için önemlidir Eğer çocuk davranışlarıyla bahşedilen suç oluşturan arasında adaletli dengelenmiş ve olumlu bir ilişki olduğu sonucuna varırsa durumda davacı olmaz Çünkü verilen canice yerindedir Ancak böyle kullanılmadığı vakit çocuk bahşedilen cezadan ders alır Bahşedilen suç oluşturan; çocuğun davranışlarıyla karşılaştırılınca çok hafif ya da çok ağır olmuşsa böyle bir ceza çocuk üstünde yapıcı değil yok edici etkide bulunur Hafif cezalar ağır cezalardan daha etkilidir Kimi çocuklar için bir sert manzara kimileri için bir acı laf, kimileri için uzun bir süre devam etmemek koşuluyla bazı yargı ve ayrıcalıklardan yoksun bırakmak etkili bir canice olabilir Anne ve babalar canice vermeden önce verecekleri cezanın tam anlamıyla uygulanabilmesi mümkün mü yok mi, düşünmelidirler Aksi durumda çocuğun gözünde alay konusu olur Bu cezanın da hiçbir etkisi olmaz İçe dönük kendilerine aleyhinde güvenleri olmayan çekingen çocuklar üzerinde cezanın çok olumsuz etkileri vardır Verilen cezalar bu gibi çocukların daha fazla kendi kabuklarına çekilmelerine kendilerine aleyhinde güvenin daha da azalmasına niçin olur Eğer çocuğun cezalandırılması gerekiyorsa içinde bulunduğu ruhsal durum göz önüne alınmalıdır Çocuk fazla kızmışken akla yatkın değilken, fazla sinirli bir durumdayken bahşedilen cezalar, kızgın motora soğuk su dökmeye aynı Çocuğun daha sert tepkilerde bulunmasına sebep olabilir Kısacası olumlu olmaz, bu durumda bahşedilen cezanın Azıcık da ödülden söz edelim Çocuğun başarılarını methetmek hoş ve hoşa dışarı giden davranışlarının tekrarını sağlamak nedeniyle ve özendirmek için zaman zaman çocuğun ödüllendirilmeye ihtiyacı vardır Ödül denilince akla hemencecik para ve çeşitli armağanlar kazanç Eve çocuğumuzu ara sıra ödüllendirirken para ve armağanlar bir ödül aracı olarak kullanılmalıdır Bunun herhangi bir sakıncası yoktur Kanımızda çocuğun başarılarını beğenilen davranışlarını ödüllendirmenin de etkin yolları vardır Örneğin güzel ve tatlı sözlerle çocuğun başarısı övmek vaktinde ve uygun içtenlikle bir sağ ol gibi sözler çocuğu kucaklayıp öpmek birçok zaman maddesel ödüllerden daha etkilidir Ödülü iyi bir davranışın devamını karşılamak özendirmek için bir vasıta olarak uygulamak gerekir Çocuk davranışlarını sonunda alacağı ödüllere verilecek armağanlara kadar ayarlamaya başladı mı ödül artık araç olmaktan çıkar, hedef olur Fakat çocuk hediye olmak için başarılı olmaya değil sonra gelmek için başarılı olmaya çalışmaktadır Çocuk bir takım iyi davranışları elde etmenin sonunda hediye alabileceği için yok ama o davranışların gerekliliğine, iyilik yada doğruluğuna inandığı için yineleme alışkanlığını kazanmalıdır nokta Çok çocuklu ailelerde anne babanın bu konuda fazla alıngan olması gereken bir diğer nokta da şunlardır: Bir çocuğu yaptığı iş yada başarısı nedeniyle ödüllendirirken bu davranışın öteki çocukları üzerindeki etkilerini hesaba katmak Böyle durumlarda anne babanın oluşturacağı en minik bir yanılgı, öteki çocukların kardeşlerini çekememelerine kıskanmalarına niçin olabilmektedir Kardeşler arasındaki ilişkilerin, dengenin bozulmaması için o gün göze çarpan bir davranışı mazeret edilerek onlar da övülmelidirler Kimi anne babalar çocuklarından birinde gördükleri iyi bir davranışı yada başarıyı ele alarak bu çocuklarını över ve armağanlara doğarken bu fırsattan yararlanarak öteki çocuklarıyla bu çocuğu kıyaslamaya kalkarlar Bu Nedenle sanırlar ki bu aleyhte kıyas sonucu öteki çocuklar örnek olan kardeşlerinin davranışlarını, hemencecik taklide kalkışacaklardır Tecrübeli anne babaların da bildikleri gibi bu tutumla olumlu netice olmak şöyle dursun, anne babalar kardeşi kardeşe düşürürler Bu herif aleyhte kıyaslamalar kardeşler arasındaki kıskançlığı birbirlerine düşmanca davranışlarda bulunmalarına niçin olur
özel baskı *
 
Ailede eğitim, çocukların kişisel, sosyal ve akademik gelişimleri üzerinde büyük etkiye sahip olabilir. Anne ve babanın davranışları, çocuğun kişiliğinin ve davranışlarının şekillenmesinde önemli bir rol oynar. Aile eğitimi sadece anne ve babanın sorumluluğunda değildir, okul ve toplumun da katkı sağlaması gereken bir süreçtir.

Anne ve babaların çocuklarına sevgi, saygı ve disiplinle yaklaşmaları önemlidir. Çocukların yaşına uygun sorumlulukları üstlenmeleri, ihtiyaçlarının karşılanması, sevgi ve güven ortamında yetiştirilmeleri gerekmektedir. Çocukların ruhsal ve toplumsal ihtiyaçlarının karşılanması, anne ve babaların sorumlulukları arasındadır.

Disiplin konusunda aşırı zorlama veya aşırı serbestlik çocukların kişiliğinde olumsuz etkilere yol açabilir. Dengeli bir disiplin yaklaşımı, çocukların sorumluluk alma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir. Disiplin anlayışı çocuğun yaşına, gelişim sürecine ve bireysel özelliklerine göre şekillendirilmelidir.

Ödül ve cezanın etkili bir şekilde kullanılması, çocuğun davranışlarını şekillendirmede önemli bir yol olabilir. Ödüllerin motive edici ve teşvik edici olması, çocuğun olumlu davranışları tekrar etmesini sağlayabilir. Cezaların ise adaletli, mantıklı ve eğitici nitelikte olması gerekmektedir.

Aile içindeki iletişimin sağlıklı olması, çocukların duygusal ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli bir faktördür. Ailede sevgi, saygı, iletişim ve disiplinin dengeli bir şekilde sağlanması, çocukların sağlıklı bir şekilde büyümelerine ve gelişmelerine katkı sağlayabilir.
 
Geri
Üst