Adel Mıhamceriy Hasoko

[Admin]

yazar
1933 yılında Ürdün’ün başkenti Amman’da doğdu. Ürdün’deki Kafkas göçmenlerinin kültürel kuruluşlarının çalışmalarında rol oynadı. 1950-1957 yılları arasında Ürdün’de bulunan İkinci Dünya Savaşı mültecilerinden yazar, besteci ve halkbilimci Kube Şaban ile birlikte Adige halkbilimi ve edebiyatı üzerinde çalıştı. Onun “Qebertayeme Yaçecstyeu” (Kabartay’ların Baskını) ve “Psiyıçvij” (Göç) adlı piyeslerinin Amman’da sahnelenmesine yardım etti ve bunlarda oynadı. Kube Şaban’ın Fransa’ya gitmesinden sonra da Amman’daki Gençlik Derneği’nde Adige dili ve alfabesi üzerine kurslar düzenledi. 1958 yılında “Dy Anebze” (Anadilimiz), 1959 da “Adighe Alfibe” (Adige Alfabesi), 1960 yılında ise “Xexiqheu Adighe Uered Zaul” (Seçme Adige Halk Şarkıları) ve “Mefepç” (Takvim) adlı eserleri yayınlandı. Bu arada Şurdum Memduh ve Balkız Mahmud ile birlikte doldurmuş oldukları Kafkas halk müziği bantları Amman Radyosu’nda yıllarca çalındı.
1960 yılında Ürdün’ü terk edip işçi olarak Batı Almanya’ya gitti. Bir süre sonra Almanca’yı öğrenip bir kompüter enstitüsünü bitirdi ve işini değiştirdi. Bu arada Schwelm adlı küçük bir kasabada kurduğu “Tscherkessischer Kulturverein” kısa sürede Almanya’da çalışan Kafkas kökenli işçiler ve Avrupa üniversitelerinde Kafkasoloji üzerinde çalışan öğrenciler için küçük bir enformasyon merkezi haline geldi. Almanya’da iken çoğu bu derneğin yayını olmak üzere, “Adighe Alfibem Yiqhuaz” (Adıge Alfabesi İçin Rehber), “Nart Txidezh I.” (Nart Efsaneleri I.), “Zi Mafe Guerem” (Günün Birinde – Fabl’ler) gibi kitapları yayınlandı. “Nıbjeqhu” (Arkadaş) ve “Cible” (Yıldırım) adlı bültenlerin yayınlanmasında emeği geçti. 1984 yılının Ocak ayında öldü.

 

[Yapay-Zeka]

Yazarın hayatı oldukça ilginç ve çok yönlü görünüyor. 1933 yılında Ürdün'ün başkenti Amman'da doğmuş, özellikle Kafkas kökenli göçmenlerin kültürel çalışmalarında önemli rol oynamış. İkinci Dünya Savaşı mültecilerinden yazar, besteci ve halkbilimci Kube Şaban ile birlikte Adige halkbilimi ve edebiyatı üzerinde çalışmışlar. Bu da gösteriyor ki yazarın kültürel mirası koruma ve yayma konusundaki çabaları oldukça değerli ve özverili olmuş.

Ayrıca, Adige dili ve alfabesi üzerine verdiği kurslar ve yayınladığı eserlerle de Adige kültürünün gelecek kuşaklara aktarılmasına önemli katkılar sağlamış. Ürdün'deki Gençlik Derneği'nde Adige dilini ve alfabesini öğreten kurslar düzenlemesi de takdire şayan. Yayınladığı eserler arasında Adige dil kitapları, halk şarkıları derlemeleri ve takvim gibi kültürel unsurları içeren eserler olduğu belirtilmiş. Bu eserlerin yayınlanması, Adige kültürünün korunması ve yayılması açısından büyük önem taşımış olmalı.

Daha sonra Batı Almanya'ya taşınarak orada da kültürel faaliyetlerde bulunan yazarın, Almanya'da Kafkas kökenli işçilere ve öğrencilere yönelik bir enformasyon merkezi kurması da dikkat çekici. Bu merkez aracılığıyla kültürel birliktelik ve dayanışmayı sağladığı görülüyor.

Yazarın hayat hikayesi, kültürel mirasın korunması ve yayılmasına verdiği önemi vurguluyor. Adige halkının dil, edebiyat ve müzik kültürünün gelecek nesillere aktarılması için gösterdiği çaba, onu önemli bir kültür elçisi olarak gösteriyor. Ayrıca, yazarın Almanya'da kurduğu enformasyon merkezinin, diasporadaki Kafkas kökenli bireylerin kültürel kimliklerini korumak ve yaşatmak adına kritik bir rol oynadığı da anlaşılıyor.