AdBlock kullandığınızı tespit ettik.

Bu sitenin devam edebilmesi için lütfen devre dışı bırakın.

Adananın Cografi Konumu

haberci

Yeni Üye
Katılım
4 Şubat 2025
Mesajlar
51.363
Tepkime puanı
1
Puan
1
Adananın Cografi Konumu nedir
Adananın Cografi Konumu hakkında veri
Adana Coğrafyası , Adana Coğrafi özellikleri,
ADANA'NIN COĞRAFİ KONUMU
Adana İli 3538 enlemleri ile 34 46 doğu boylamları arasında ve Akdeniz Bölgesi'nde yer almaktadır Kuzeyinde Kayseri, doğusunda Kahramanmaraş ve Gaziantep, batısında Niğde ve İçel güneydoğusunda Hatay illeri bulunur Güneyi 160 kmyi bulan Akdeniz kıyılarıyla sınırlanan ilin yüzölçümü, 17253 km2'dir Kent merkezinin denizden yüksekliği 23 m Olan Adana'nın, Aladağ, Ceyhan, Feke, İmamoğlu, Karaisalı, Karataş, Kozan, Pozantı, Saimbeyli, Seyhan, Tufanbeyli,Yumurtalık, Yüreğir almak üzere 17 ilçesi 46 Belediyesi, 550 köyü bulunmaktadır
YER ŞEKİLLERİ
Adana ili, yer şekilleri bakımından dağlık ve ovalık elde etmek üzere iki bölüme ayrılır
DAĞLIK BÖLGE
İlin kuzeybatı, kuzey ve kuzeydoğu bölümleri, Orta Toros adı bahşedilen dağ sistemi ile çevrelenmiştir Doğuda sınır, Toros sistemine giren Amanoslar'a dayanır Orta Toroslar üzerinde üç ayrı dağ sırası görülmektedir Bunlar, batıdan başlayarak Bolkar Dağları, Aladağlar ve Tahtalı Dağları'dır Keza Orta Toroslar'ın kuzeydoğu uzantısını oluşturan Binboğa Dağları, ilin sınırlarını aşmakta, Kahramanmaraş iline uzanmaktadır Eski adı Bulgar Dağları olan Bolkar Dağları, batıda Taşeli Platosu, doğuda uzun bir oluk şeklinde uzanan ve jeologların Ecemiş koridoru adını verdikleri derin bir kanyon ile sınırlanır Batıda tepeciklerle başlayan Bolkar Dağları, kuzeydoğuya dürüst gidildikçe yükselerek belirgin bir dağ sırası haline kazanç Yükselti, kütlenin batısında 2500 m yi geçmediği halde (en yüksek tepeler 2474 m ile Yüğlük Tepesi ve 2418 m ile Kümbet Yığın), orta kesimlerde birdenbire 3000 m yi aşar (Aydos Dağı 3480 m) Kuzeydoğuya gidildikçe, 3500 m yi aşan dağların, en yüksek tepesi olan Medetsiz Tepesi de (3524 m) bu kesimdedir Dağların üzerindeki öteki kayda değer doruklar; Gavur Dağı (3337 m), Yıldız Yokuş (3314 m), Meydan Dağı (3132 m) ve Hacıhalil Dağıdır (3107 m):
Kuzeydoğugüneybatı doğrultusunda uzanan Bolkar Dağları'nın uzunluğu takriben 150 km genişliği ise yer yer 4050 km yi bulur ve Ereğli ovası ile Akdeniz kıyıları aralarında aşılması zor bir duvar gibi yükselir Akdeniz kıyıları ile İç Anadolu aralarında da ulaşımı yasaklayıcı bir set yaratıcı Bolkar Dağları'nın doğudan aşıldığı ahenkli bir karayolu yoktur karayolları kütlenin kuzeyinden ve güneyinden geçer Bunlardan doğuda olanı, kara ve demiryolunun bir ölçüde birbirini izlediği Ecemiş koridoru, diğer taraftan Antik Çağ'daki adı 'Pylae Ciliciae' olan Gülek Boğazı'dır İldeki dağların en yüksek tepelerinin bulunduğu Aladağlar, kuzeydoğu yönünde takriben 100 km uzanır Genişliği ise 40 km kadardır Batıda Çakıt Suyu vadisi ile Pozantı ve Kırkpınar Dağları'ndan, Ecemiş Koridoru ile de Bolkar Dağları'ndan ayrılır Aladağlar, Zamantı Suyu, Misafir Etme Deresi, Çakıt Suyu ve bunların kolları ile parçalanmıştır Dağların yamaçlarında gür kaynaklara rastlanır Batı yamaçları doğu yamaçlarına göre daha diktir Kuzeye bakan yamaçlarda buzul aşındırmasının izlerine rastlanır 3200 m yükseklikte görülen bu izler, boyları 1 km yi geçmeyen küçük ufak buzullar halindedir Genel Olarak vadileri izleyen bu buzullar, yer yer de minik çaplı buzul gölleri oluşturur Bu göller yedi Göller adıyla anılır Yoğun ormanlar ve dağıtılmış bitki katlarıyla Aladağlar'ın ihtişamlı bir görüntüsü vardır Bol sulu akarsuları ve yemyeşil otlar ve ormanlarıyla bilhassa yazın Akdeniz'in bunaltıcı sıcağından uzaktan, yaylalar kuşağı gibidir Bu dağlar üzerinde yer alan Pozantı, Çamalan, Tekir, Bürücek yaylaları bir yayla özelliği gösterirler Aladağlar üzerindeki başlıca yükseklikler, Demirkazık Tepesi (3756 m) Torosan Dağı ve Kaldı Dağı (3374 m), Kol Tepesi (3588 m) ve Karanfil Dağı (3059 m) dir Bunlardan Demirkazık Tepesi, Toros Dağları'nın da doruğudur
Tahtalı Dağları
Seyhan Irmağı ile Zamantı (Sanvantı) ve Göksu kolları arasında uzanan dağların tümüne denir Kuzeydoğugüneybatı doğrultusunda uzanan bu dağların üstünde, Koç Dağı, Soğanlı Dağı, Beydağı, Iğneleyici Dağı, Bakır Dağı gibi doruklar sıralanır Tahtalı Dağları Seyhan ve Ceyhan vadileri arasında uzanan Binboğa Dağları'yla birlikte bir zamanlar antitoros denilen dağların bir koludur Dağlar güneye içten vadilerle parçalanmış ve geçilmez bir görünüş almıştır Kuzeydoğuda yaklaşık olarak çıplak olan bu dağlar güneye doğru daha ağaçlık bir bitki örtüsüyle kaplıdır Orta Toros Sistemi içindeki dağlar üzerinde Gülek Boğazı'ndan diğer, Kozan'ın Akçalıuşağı Köyün'den sonraki Elmedere Geçidi bulunmaktadır
OVALIK ALAN
Bütün Olarak Adana Ovası adı verilen havzanın kalan bölümüne Çukurova, kuzeyde kalan bölüme ise yukarı ova Anavarza denir İki ovayı Misis Dağları ayırır Tepecik özelliği belirten bu dağların en yüksek noktası olan Cebelinur Dağı'nın yüksekliği 770 m dir
Çukurova Türkiye'nin en geniş delta ovasıdır Seyhan ve Ceyhan nehirleri ile Berdan (Tarsus) Çayı'nın getirdiği alüvyonlardan oluşmuştur ve karmakarışık yapılıdır Sınırları coğrafyacılar aralarında ağız dalaşı konusudur Bazılarına göre Yukarıova ile birlikte, güneydeki ovanın ikisine ansızın Çukurova denir Yörede oturanlar da Çukurova adını bu geniş anlamıyla kullanırlar Orta Toros eteklerinden Akdeniz'e kadar uzanan ovanın bütününü Adana Ovası adıyla kutlamak ve daha çok sayıda ova birimlerine ayırmak mümkündür Yüreğir, Misis, Ceyhan, Haruniye, Osmaniye ve Yumurtalık ovaları gibi, Bu ovaların en büyüğü 205000 hektar genişliğindeki Ceyhan Ovası, diğeri ise 125000 hektarlık Yüreğir Ovası'dır Ceyhan Ovası'nın denizden yüksekliği 2050 m Yüreğir Ovası'nın ise 050 m aralarında değişmektedir Adana ovası, il topraklarının %27'sini kaplamaktadır
AKARSULAR VE GÖLLER
Seyhan ve Ceyhan il toprakları içinde yer alırlar Rejimleri öteki akarsular gibi düzensizdir Seyhan Nehri (560 km), kuzeyde Toros Dağlarından Zamantı Suyu adıyla çıkar, farklı alanlara yönlendirilmiş kollardan daha sonra Göksu ile birleşerek Seyhan adını alır ve batıda İçel sınırında Çılgın Burnu'nda denize dökülür Ceyhan Nehri (509 km) Adana ve Akdeniz Bölgesi'nin ikinci büyük ırmağıdır Elbistan'ın kuzeyindeki dağlardan doğar Hurma suyu, Söğütlü Deresi, Göksu Çayı ile birleşerek Ceyhan Irmağı takriben 2500 yıl öncesine dek, Seyhan gibi Karataş'ın batısında denize ulaşırken, daha sonra Bebeli Boğazını yararak doğuya Dönmüş ve İskenderun Körfezine dökülmeğe başlamıştır 1935 yılında meydana gelen taşma sonucunda güneye Yönelmiştir O tarihten beri Hurma Boğazında denize dökülmektedir İlde ülkenin kayda değer barajlarından olan Seyhan Baraj Gölünden diğer, güneyde kıyıda da ağızlarla denize açılan Akyatan, Akyayan, Tuzlagölü gibi birkaç kıyı gölü ve Aladağlar üzerinde Yedigöller adıyla anılan ufak buzul gölleriyle, karaisalı yakınlarındaki Barak köyü sınırları içinde Karstik Dipsiz Göl adı verilen alabalığıyla ünlü göller vardır
İKLİM
Adana, Akdeniz iklim özelliklerini taşır Yazları sıcak ve verimsiz, kışları ılık ve yağışlıdır Bölgede meydana gelen yağışlar, çoğunlukla yamaç yağışları ve gezici hava kütlelerinin karşılaşması ile oluşur Ortalama yağış miktarı 625 mm dir Yılın ortalama 74 günü yağışlı geçer Yağışlar %51 kışın, %26 ilkbaharda, % 18 sonbaharda, %5 yazın düşer Yazın havanın nemle yüklü olmasına karşılık, bir takım yıllarda hiç yağış düşmediği görülür Yazın bir hain basınç merkezi olan Çukurova'ya denizden ve Toroslar'dan hava akımı olur Böylece dinamik nedenli bir yüksek basınç merkezi oluşur Bir taraftan denizden gelen ıslak hava, dahası barajlar ve ovanın sulanması sebebiyle nem artar İklimin ve enlemin etkisiyle ısınan hava, birikim nedeniyle ağırlaştığı için yükselemez ve doyma noktasına ulaşamaz Bu Nedenle yazın nem yüklü sıcak bir hava görülür Sıradan nisbi nem % 66 olmakla beraber, yazın % 90'ın üzerine çıkar 37 takvim ortalama sıcaklık 187 C'dir En soğuk ay Ocak, en sıcak ay Ağustos'tur Ocak ayı ortalaması 9 C, Ağustos ayı ortalaması 28 C'dir Ovanın sıcak olmasına karşılık, ilin topraklarında yükselti ve yüzey şekillerine kadar iklim şartları çok değişir Yağışlarda da değiştirme görülür Dağlık kesimde yağışlar doğal olarak fazladır(Feke'de 9305 mm Saimbeyli'de 805 mm) Ovada ender olarak görülen kar, dağlarda erken başlar ve bazan aylarca kalır Adana'da yılın 1956 günü yaz günüdür Bu günlerin 1344'ü tropik gün olarak belirlenmiştir
BİTKİ ÖRTÜSÜ
Adana çevresindeki bitkiler, Akdeniz iklim özelliklerini taşır 700800 m'ye değin bodur ağaçlardan oluşan makiler görülür Ancak, bilhassa mesken ve tarım alanlarının yer aldığı alçak düzlüklerde, doğal bitkiler insan eliyle büyük tahribe uğramış, birçok yerde bütünüyle ortadan kaldırılmıştır Daha önceleri bu yerlerin doğal bitki örtüsünü, dirençli kızılçam ve bazı meşe ormanları oluştururken, bütün Akdeniz bölgesinde geniş yayma bildiren maki topluluğu, ormanların yok edilmesi sonucu ortaya çıkmıştır Ormanların ortadan kaldırılmadıkları yerlerde, hemen kıyı gerisinde başlayan ve 800 m'ye meydana çıkan maki toplulukları içinde rastlanan minik kızılçam orman kalıntıları, bu durumun kanıtıdır
800 m'den başlayan ormanlar, alt düzeylerde yayvan yapraklı ağaçlardan (genelde ana kapı), daha yükseklerde ise iğne yapraklı ağaçlardan (sedir) oluşur Yaz mevsiminin kuraklığı ve uzunluğu bitki örtüsündeki çeşitliliği azaltır 2800 m'den sonradan ağır ağır seyrelen sedir toplulukları, yerlerini Alp, yüksek dağ altı ve Yüksek Dağ tipi çayırlara bırakır Alp tipi çayırlar sayısız çiçekleriyle bir halı görünümündedir
JEOLOJİ
Adana ilinin genel jeolojik yapısı iki kesimde incelenir Doğu Taridler kuşağı (Dağlık kesim), (Ovalık kesim) Doğu Taridler Kuşağı Yüksek Dağ dağlarının bir devamı olan Toros Dağları genç dağlar olup, III Jeolojik dönemin ikinci yarısında meydana gelmiştir Ama birincil jeolojik dönem olarak kabul edilen Alt Kambriyene ait yüksek derecede metamorfizmaya uğramış sedimenter kayaçlarla başlamaktadır Aladağlar genelde, Karbonifer sonu ile Permiyen başı (takriben 280 milyon yıl önce) ve Tebeşir Dönemi (takriben 13665 milyon yıl önce) kalkerlerinden oluşmuştur Bu kalker kütleler arasında yer yer ultrabazik kaliteli efit kayaçlar bulunur Tahtalı Dağları'nın yapısına I Zaman kıvrımlı şist ve kireç taşlarıyla yeşil kayalar hakimdir Bolkar Dağları'nın temelini de Aladağlar gibi kar bonifer sonu ile Permiyen başına ait kireç taşları oluşturur Pekçok kez zelzele ve yanardağ etkinliklerine uğrayan Bolkar Dağları, III Zamandaki Yüksek Dağ Dağı oluşumuyla bugünkü biçimini almıştır Yerkabuğundaki büyük yüzey şekillerinin oluşumuna yol açan eguojenik hareketlerin Sonuncusu ise, dağların günümüzdeki yüksekliğine ulaşmasını sağlamıştır Bolkar Dağları'nın yüksek kesimlerinde IV Vakit (Kuvaterner) a ait buzlaşmanın izleri görülür Adana Havzası III zamanın sonlarına doğru deniz ve kara kökenli sedimentlerin çökelmesi ile oluşmuştur Karmakarışık yapılı bir delta olan Çukurova'nın güneyindeki birim, Halosende (y10 bin sene öncesinden bu güne) alüvyon yığılmasıyla yeni eklenmiştir Bunun peşinde Pleishosen'e (y 2,5 milyon yıl 10 bin sene önce) ait daha eski bir delta vardır Bu eski deltanın yüzeyleri bugün üç ayrı veranda halinde yüksekte kalmıştır *
 
Adana'nın coğrafi konumu oldukça ilginç ve çeşitlidir. Adana, Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'nde yer alan bir ilimizdir. Enlem ve boylam dereceleri ise sırasıyla 35°38' Kuzey ve 34°46' Doğu arasındadır. Adana, kuzeyinde Kayseri, doğusunda Kahramanmaraş ve Gaziantep, batısında Niğde ve İçel, güneydoğusunda Hatay illeri ile çevrilidir. Ayrıca, güneyinde 160 km'yi bulan Akdeniz kıyılarıyla çevrilidir.

Adana'nın yüzölçümü 17,253 km²'dir ve denizden yüksekliği 23 metredir. İl merkezinin yanı sıra Adana'nın 17 ilçesi, 46 belediyesi ve 550 köyü bulunmaktadır. Coğrafi olarak Adana, dağlık ve ovalık olmak üzere iki farklı bölüme ayrılır.

Dağlık bölge olarak adlandırılan kuzeybatı, kuzey ve kuzeydoğu bölümleri, Orta Toros dağları ile çevrelenmiştir. Bolkar Dağları, Aladağlar, Tahtalı Dağları gibi farklı dağ sıraları bu bölgede bulunmaktadır. Adana'nın ovalık alanı ise Çukurova adı verilen geniş delta ovadır. Bu ovayı Misis Dağları ayırır ve Seyhan, Ceyhan nehirleri ile Berdan Çayı'nın alüvyonlarından oluşmuştur.

Adana'nın iklimi Akdeniz iklimi özelliklerini taşır. Yazları sıcak ve kışları ılık ve yağışlı bir iklim hakimdir. Yağışlar genellikle yamaç yağışları şeklinde olup, ortalama yağış miktarı 625 mm'dir.

Bitki örtüsü bakımından Adana çevresi Akdeniz bitki örtüsüne sahiptir. Makiler, kızılçam ormanları ve yayvan yapraklı ağaçlar bölgenin bitki örtüsünü oluşturur. Ayrıca, yüksek kesimlerde Alp tipi çayırlar ve yüksek dağ ormanları da görülmektedir.

Jeolojik olarak Adana ilinin genç dağlarının oluşumları incelendiğinde Toros Dağları'nın genç dağlar olduğu ve tortul kayaçların çökelmesi sonucunda oluştuğu görülür. Dağlık kesimdeki jeolojik yapılar, Aladağlar, Tahtalı Dağları, Bolkar Dağları gibi sıralanırken, ovalık kesimde Halosen ve alüvyon birikmeleriyle oluşan Çukurova dikkat çeker.

Sonuç olarak, Adana'nın coğrafi konumu ve özellikleri, ilin zengin ve çeşitli doğal yapısını yansıtmaktadır. Dağlık bölgelerden ovaya kadar değişen iklim, bitki örtüsü ve jeolojik yapılar, bölgenin doğal güzelliklerini ve çeşitliliğini oluşturmaktadır.
 
Geri
Üst