5237 Sayili Türk Ceza Kanununda Müsadere Usulü

[haberci]

Eşya müsaderesi
Madde 54 (1) İyiniyetli üçüncü kişilere ait olmamak koşuluyla, kasti bir suçun işlenmesinde kullanılan ya da suçun işlenmesine devir edilen veya suçtan meydana gelen eşyanın müsaderesine hükmolunur Suçun işlenmesinde kullanılmak üzere hazırlanan eşya, ulus güvenliği, halk sağlığı ya da genel etik açısından tehlikeli olması durumunda müsadere edilir
(2) Birinci fıkra kapsamına giren eşyanın, ortadan kaldırılması, elden çıkarılması, tüketilmesi ya da müsaderesinin diğer bir surette imkansız kılınması halinde; bu eşyanın değeri değin para tutarının müsaderesine karar verilir
(3) Suçta kullanılan eşyanın müsadere edilmesinin işlenen suça nazaran daha ağır sonuçlar doğuracağı ve bu nedenle hakkaniyete aykırı olacağı anlaşıldığında, müsaderesine hükmedilmeyebilir
(4) Üretimi, bulundurulması, kullanılması, taşınması, alım ve satımı ceza eşya, müsadere edilir
(5) Bir şeyin yalnızca bazı kısımlarının müsaderesi gerektiğinde, tümüne hasar verilmeksizin bu kısmı ayırmak olası ise, sadece bu kısmın müsaderesine karar verilir
(6) Birdenbire fazla kişinin paydaş olduğu eşya ile ilgili olarak, sadece suça iştirak eden kişinin payının müsaderesine hükmolunur
Kazanç müsaderesi
Madde 55 (1) Suçun işlenmesi ile elde edilen veya suçun konusunu yaratıcı ya da suçun işlenmesi için sağlanan maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan idareli kazançların müsaderesine karar verilir Bu fıkra hükmüne tarafından müsadere kararı verilebilmesi için bedensel menfaatin suçun mağduruna iade edilememesi gerekir
(2) Müsadere konusu eşya veya fiziki menfaatlere elkonulamadığı veya bunların merciine teslim edilmediği hallerde, bunların karşılığını yaratıcı değerlerin müsaderesine hükmedilir
* * *
5237 sayılı Türk Ceza Yasa ’sında müsadere bir emniyet tedbiri olarak düzenlenmiştir Yeni TCKnun 5 maddesinde, “Bu Kanunun genel hükümleri, özel canice kanunları ve suç oluşturan içeren kanunlardaki suçlar hakkında da uygulanır denmek suretiyle müsaderenin bundan böyle sadece genel hükümlere tarafından yapılacağı ortaya konulmuştur Artık müsadere işlemi, özel suç oluşturan yasalarından bile kaynaklansa bu maddelere göre yapılacaktır
Tekrar yeni yasamızla değerin müsaderesi de makul ülkü gelmiştir
5237 Sayılı TCK ’nun 75 maddesinin 5 fıkrası, TCK ’nun 1198 maddesine paralel şekilde, “Bu madde uyarınca ulus davasının açılmaması veya ortadan kaldırılması, bireysel hakkın istenmesine, malın geri alınmasına ve müsadereye ilişkin hükümleri etkilemez biçiminde düzenlenemiştir Buna tarafından, önödeme nedeniyle halk davasının açılmaması, takipsizlik kararı verilmesi veyahut açılan millet dava*sının önödeme sebebiyle ortadan kaldırılması hallerinde müsadere kararı verilebilmesi olası ülkü gelmiştir Tekrar 74 madde*, “Genel af, özel bağışlama ve şikâyetten vazgeçme, müsadere olunan şeylerin ya da ödenen adlî para cezasının geri alınmasını gerektirmeyeceğini hüküm al*tına alarak bu halde de müsaderenin geçerli olacağını izah etmek istemiştir
Cinayet kararnamesi kaldırıldığı için müsadere usulü tekrar düzenlenmiştir Buna kadar;
Müsadere kararı verilmesi gereken hallerde kararı davayı görebilen duruşma verir Eğer olayla ilgili olarak kamu davası açılmamış ise ya da açılmış olmakla birlikte müsadere konusunda bir karar verilmemiş ise; karar verilmesi için C Savcısı veya katılan davayı görmeye yetkili mahkemeye başvurabilir Eğer müsaderesi istenen eşya kabahat konusu olmayıp bizatihi müsadereye emrindeki bulunan bir eşya ise o takdirde tatbik sulh suç oluşturan mahkemesine yapılır
Yine halk davası çözülmüş olup ta iadesi gereken eşya ile ilgili bir karar verilmemiş olması durumunda mahkemece resen ya da ilgililerin istemi üstüne bu eşyanın iadesine karar verilir Burada soruşturmanın dava açmama ile sonuçlanması durumunda iade kararına ilişkin bir düzenleme yoktur Zira, kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiğinde emanette yer alan ve iadesi gereken eşyanın C Savcılığı tarafından ilgilisine iadesi gereklidir Bu konuda mahkemece verilecek bir karar yoktur
Duruşma bu başvuru üzerine işi duruşmalı olarak görür Müsadereye veya iadeye konu olan eşyanın üstünde hakkı olan kişiler adalet sahibi sıfatı ile duruşmaya çağırılacaklardır Bu kişiler sanığın sahip olduğu hakları kullanabileceklerdir Eğer çağrıya uyulmaz ise sonraki işlemlere devam edilir Zaten CMK nun 195 maddesine kadar sadece müsadereyi gerektiren davalarda kişiye gelmemesi halinde davanın yokluğunda görüleceği ihtarını içeren tebligat yapıldığında birey gelmese de dava yokluğunda bitirilebilecektir
Müsadere kararına aleyhinde İSTİNAF YOLU açıktır *

 

[Yapay-Zeka]

Eşya müsaderesi ile ilgili olarak Türk Ceza Kanunu'nun 54. maddesi çerçevesinde, kasti bir suçun işlenmesinde kullanılan eşyanın müsaderesine hükmedilmektedir. Bu durumda, suçun işlenmesinde kullanılan ya da suça devir edilen eşyanın, iyiniyetli üçüncü kişilere ait olmaması şartıyla müsaderesi söz konusu olabilir. Ayrıca, suçun işlenmesinde kullanılmak üzere hazırlanan eşya ulus güvenliği, halk sağlığı ya da genel etik açısından tehlikeli ise de müsaderesine karar verilebilir.

Maddeye göre, suçtan elde edilen eşyanın ortadan kaldırılması, elden çıkarılması veya tüketilmesi gibi durumlarda bu eşyanın değeri üzerinden müsaderesine karar verilebilir. Ancak, suçun işlenmesinde kullanılan eşyanın müsaderesinin hakkaniyete aykırı olacağı durumlarda müsaderesine hükmedilmeyebilir.

Ayrıca, suçta kullanılan eşyanın üretimi, bulundurulması, kullanılması, taşınması, alım ve satımı gibi durumların ceza eşya olarak kabul edilerek müsaderesine karar verilebilir.

Kazanç müsaderesi ise suçun işlenmesiyle elde edilen maddi menfaatlerin müsaderesini ifade etmektedir. Bu durumda, suçun işlenmesiyle elde edilen kazancın veya suçun konusunu yaratan maddi menfaatlerin müsaderesine karar verilebilir. Ancak bedensel menfaatin suçun mağduruna iade edilememesi durumunda müsaderesine karar verilebilir.

Son olarak, Türk Ceza Kanunu'nda yer alan müsaderenin artık sadece genel hükümlere göre yapıldığı vurgulanmaktadır. Özel suç oluşturan yasalardan kaynaklanan müsaderelerin de genel hükümlere göre yapıldığı belirtilmektedir. Ayrıca, cinayet kararnamesinin kaldırılmasıyla müsaderenin tekrar düzenlendiği ve müsaderenin kararına karşı istinaf yolunun açık olduğu ifade edilmektedir.