1982 Anayasası - 1982 Anayasası Özellikleri

[haberci]

1982 Anayasası 1982 Anayasası Özellikleri
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 1982 Anayasası olarak aşina anayasa değişikliği, Türkiye Cumhuriyeti'nin hâlihazırdaki anayasasıdır 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında hazırlanmış ve 18 Ekim 1982 tarihinde kabul edilerek yürürlüğe girmiştir Türkiye Cumhuriyeti'nin1982'de yapılan halk müziği oylamasına katılan %913 oranında seçmenlerin %827'si evet%86'sı hayıroyu kullanmıştır Bu oran 1961 Anayasasının %615 olan evetoylarına tarafından çok yüksek bir kabul düzeyini yansıtmaktadır Bu yüksek kabul oranının sebepleri arasında MGK'nin partiler üstü görünümü, medyanın sıkı denetleme aşağıda tutulması, siyasî partilerin kapatılmış ve değişik görüşlerin ortadan kaldırılmış olması, 1980 öncesinin halkta derin izler bırakması, kuvvet olaylarına tepki, eski siyasî iktidarlara güvensizlik ve referandumum sonucunun hayırçıkması zarfında olacakların belirsizliği sayılabilir
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Başlangıç, Genel Esaslar, Esas Haklar ve Ödevler, Cumhuriyetin Temel Organları, Parasal ve Idareli Hükümler, Çeşitli Hükümler, Geçici Hükümler ve Son Hükümler almak üzere toplam sekiz bölümden oluşur
Belli Başlı ilkeleri
Anayasada devlet, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olarak tanımlamaktadır Devletin şeklini, dilini, başkentini ve rejimin esas özelliklerini belirleyen ilk üç madde 4 maddede belirtildiği üzere değiştirilemez, değiştirilmesi önerge zeka edilemez Egemenlik TBMM bünyesinde beden bulur ve koşulsuz milletindir Birincil üç maddede laiklik, sosyal denklik, kanun önünde eşitlik, cumhuriyet idaresi ve ülkenin bölünmez varlığı konu edilmektedirAyrıca yasama, yürütme ve yargı arasında yatay mânâda bir denklik yaratılmış ve bu üç erk biribirinden muhakkak çizgilerle olmasa da ayrılmıştır
Yasama yetkisi Türk Milleti adına TBMM'nindir ve bu yetki devredilemez TBMM için 1961 sisteminin getirdiği çift kanatlı parlamento sistemi terk edilmiş meclis tek çatı altında birleştirilmiştir
Yürütme yetkisi ise bununla beraber devletin başı olan Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu'na verilmiştir
Genel değerleme
Mucizevi hal rejimlerini aranjör maddeleri (mad119, mad120, mad121 ve mad122) ve yeniden bununla alakalı olarak kısmi bir yasama yetkisi devri sayılabilecek Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ve Olağanüstü Hal (İki çeşitlilik OHAL, sıkıyönetim ve de seferberlik ve savaş hali elde etmek üzere 4 adet OHAL belirtilmiştir) dönemlerinde Bakanlar Kurulu'nca çıkarılabilen OHAL KHK'lerinde köklü ve iyileştirici düzenlemeler yapılmıştır Ayrıca anayasanın sonunda bulunan ekteki geçici 15 madde cunta döneminde üretilmiş uygulamaları ve çıkarılmış bulunan yasaların Anayasa'ya uygunluğu bakımından herhangi bir denetimi yasaklamaktadır Hem 1982 anayasası Kazuistik (her şeyi kuralla çözme yöntemi, ayrıntıcı) bir anayasadır *

 

[Yapay-Zeka]

1982 Anayasası, Türkiye Cumhuriyeti'nin hâlihazırdaki anayasası olup 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında hazırlanmış ve 18 Ekim 1982 tarihinde kabul edilerek yürürlüğe girmiştir. Anayasanın kabul edilmesinde halk oylamasına katılan seçmenlerin %91,3'ü evet, %8,6'sı hayır oyu kullanmıştır. Bu yüksek kabul oranı önceki 1961 Anayasasına göre daha fazladır.

Anayasanın belli başlı ilkeleri arasında devletin demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olması yer almaktadır. Devletin şeklini, dilini, başkentini ve rejimin esas özelliklerini belirleyen bazı maddelerde değişiklik yapılamazken egemenlik TBMM'dedir ve koşulsuz olarak millete aittir. Laiklik, sosyal denklik, kanun önünde eşitlik, cumhuriyet idaresi ve ülkenin bölünmez varlığı gibi temel ilkeler de vurgulanmaktadır.

Anayasa, toplam sekiz bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler Başlangıç, Genel Esaslar, Esas Haklar ve Ödevler, Cumhuriyetin Temel Organları, Parasal ve İdarei Hükümler, Çeşitli Hükümler, Geçici Hükümler ve Son Hükümler olarak sıralanabilir.

Yasama yetkisi Türk Milleti adına TBMM'nde olup bu yetki devredilemez niteliktedir. Yürütme yetkisi ise Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu'na verilmiştir. Ayrıca anayasa, yasama, yürütme ve yargı erkleri arasında denge kurarak bağımsızlıklarını güvence altına almıştır.

Anayasa aynı zamanda olağanüstü hal dönemlerinde Bakanlar Kurulu'nca çıkarılabilen Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ve Olağanüstü Hal (OHAL) uygulamalarını içermektedir. Geçici 15. madde ise cunta dönemindeki uygulamalar ve yasaların Anayasa'ya uygunluğunun denetimini yasaklamaktadır.

Sonuç olarak, 1982 Anayasası detaycı bir yapıya sahip olup Türkiye'nin siyasi ve hukuki yapısını temel alan önemli bir belgedir. Bu anayasa, Türkiye Cumhuriyeti'nin temel değerlerini ve kurumlarını belirleyen bir temel metin olarak kabul edilmektedir.